ปัจจุบัน คนไทยหันมานิยมใช้น้ำส้มควันไม้ในชีวิตประจำวันอย่างกว้างขวาง โดยเฉพาะภาคการเกษตร เพราะน้ำส้มควันไม้ ถูกนำไปเพิ่มผลผลิต ป้องกันโรคและแมลงได้อย่างมีประสิทธิภาพ ที่สำคัญช่วยประหยัดเงินได้ก้อนโต เพราะน้ำส้มควันไม้ใช้ง่าย ได้ผลดี ไม่แพ้สารเคมีที่มีราคาแพง ปัจจุบัน เกษตรกรจำนวนมากจึงหันมาใช้น้ำส้มควันไม้อย่างแพร่หลาย ความ จริง การผลิตน้ำส้มควันไม้สำหรับใช้ในครัวเรือนโดยทั่วไป ไม่มีขั้นตอนที่ยุ่งยากอะไร เพียงสร้างเตาเผาถ่านขึ้นมา เก็บเศษไม้ต่างๆ มีทั้งเล็ก ทั้งใหญ่ มาทำเป็นฟืน ซึ่งเกษตรกรส่วนใหญ่มักนิยมใช้ไม้ที่เติบโตรอบๆ บ้าน ในสวน ประเภทไม้มะม่วง มะขามเทศ ไม้ยูคาลิปตัสและไม้สะเดา เป็นต้น นำเศษไม้ส่งเข้าเตาเผาก็จะได้น้ำส้มควันไม้ ถ่าน และสารที่มีสีดำๆ ที่เรียกว่า ทาร์ เมื่อเร็วๆ นี้ ผู้เขียนมีโอกาสได้เดินทางไปยังจังหวัดสิงห์บุรี เพื่อไปดูการผลิตน้ำส้มควันไม้แบบง่ายๆ ที่ชาวบ้านทั่วไปสามารถทำได้ ในระบบเศรษฐกิจแบบพอเพียง เชื่อว่าน่าจะเป็นที่สนใจของผู้อ่านจำนวนมาก สำหรับ เกษตรกรคนเก่งที่เป็นเจ้าของไอเดียการผลิตน้ำส้มควันไม้แบบง่ายๆ รายนี้คือ เจ้าของสวนไม้ผลแบบโบราณ ปลูกไม้ผลและพืชสมุนไพรอีกหลากหลายชนิด มีชื่อว่า คุณลุงเฮง ลิ้มศุภรัตน์ ซึ่งมีพื้นที่ปลูกพืชผักไม้ผล ไม่ว่าจะเป็น มะม่วง มะนาว กล้วย ว่านชักมดลูก ว่านมหาเมฆ ขิง ข่า ตะไคร้ ฯลฯ รวมไปถึงบ้าน และเตาเผาถ่าน ด้วยมีพื้นที่ 3 ไร่ คุณลุงเฮง บอกกับผู้เขียนว่า การสร้างเตาเผาถ่านแบบนี้มีมานานแล้ว แต่ที่บ้านเพิ่งจะเริ่มเมื่อ 3 ปี ที่ผ่านมา จุดประสงค์เพื่อเอาไว้ใช้ในครอบครัว เผาเศษไม้ที่ไม่ใช้งานแล้ว นำมาเผาเป็นถ่าน พอได้น้ำส้มควันไม้ ก็ไม่ต้องใช้ยาฆ่าแมลง ผลที่ได้หลายอย่างก็คือ เศษไม้อะไรที่อยู่ในสวนก็ใช้งานได้ทั้งหมด นำมาเผาเป็นถ่านแล้วก็ขายถ่านได้ กระสอบละ 110-120 บาท ขึ้นไปอยู่กับคุณภาพของถ่านด้วย ส่วนน้ำส้มควันไม้เป็นผลพลอยได้ที่มีประโยชน์มากกว่าถ่าน สามารถขายได้ ลิตรละ 30 บาท เชียวแหละ ผู้เขียนถามถึงการผลิตเตาเผาถ่านขนาดกลางแบบนี้ ราคาแพงมากไหม คุณ ลุงเฮง บอกว่า ไม่มาก ประมาณหมื่นกว่าบาท อย่างเตาราคาก็ประมาณ 3,500 บาท รวมหลังคาและอุปกรณ์อื่นๆ อีก ก็รวมประมาณ 10,000 กว่าบาท ถังน้ำมัน ขนาด 200 ลิตร ยาว 90 เซนติเมตร ประกอบเข้า 4 มุม หลังคา ท่อ ขนาดกว้าง 4 นิ้ว ยาว 4-6 เมตร รวมแล้วส่วนประกอบไม่มาก ราคาไม่แพง การเผาถ่านแต่ละครั้งจะได้ถ่านประมาณ 7-10 กระสอบ ได้ถ่านคุณภาพดี 90% ได้ถ่านขนาดเล็ก 10% ได้น้ำส้มควันไม้ ประมาณ 100-400 ลิตร และการเก็บน้ำส้มควันไม้จะต้องนาน 3 เดือน ถึง 1 ปี ถึงจะได้คุณภาพดี มาดูประโยชน์ และวิธีการใช้งานของน้ำส้มควันไม้ ที่ใช้ในการเกษตร คุณ ลุงเฮง บอกว่า การนำน้ำส้มควันไม้มาผสมน้ำต้องให้มีความเจือจางพอสมควร ถ้าต้องการให้ผลไม้มีความหวาน ต้องใช้น้ำส้มควันไม้ผสมกับน้ำให้เจือจาง 1 ต่อ 500-1,000 เท่า นอกจากนั้น น้ำส้มควันไม้ ยังช่วยย่อยสลายปุ๋ยคอก ลดกลิ่นที่ไม่พึงประสงค์ได้อย่างเห็นได้ชัดเจน และช่วงเวลาที่เหมาะสมกับการใช้น้ำส้มควันไม้ที่จะทำให้เกิดประโยชน์ต่อพืช มากที่สุด ก็ควรที่จะใช้เวลาตอนเย็น นอกจากนี้ คุณลุงเฮง ยังบอกอีกว่า ประโยชน์และวิธีการใช้ วิธีการใช้น้ำส้มควันไม้ในพืชชนิดต่างๆ ยังมีอีกมาก เช่น ป้องกันเชื้อรา และกำจัดศัตรูพืชช่วงที่พืชเพิ่งเริ่มเป็นต้นอ่อนจะใช้น้ำส้มควันไม้ได้ผลดี วิธีการใช้ ก็ผสมน้ำ 1 ต่อ 1,000-2,000 เท่า ใช้กับพืชผัก อย่างพวกผักกะหล่ำปลี ผักกาดขาว ฉีดพ่นทุก 7 วัน ถ้าเป็พวกพริก ก็ลดจำนวนลงมาหน่อย ใช้น้ำส้มควันไม้ผสมน้ำ 1 ต่อ 200-300 เท่า ฉีดพ่นที่ใบ เป็นการแก้ปัญหาดอกร่วง ที่สำคัญจะทำให้เม็ดพริกโตและเพิ่มจำนวนมากขึ้น สำหรับ พืชผักชนิดอื่นๆ ก็จะลดจำนวนส่วนผสมไป เช่น มะเขือเทศ น้ำส้มควันไม้สามารถป้องกันเชื้อราได้ ใช้ผสมน้ำ 1 ต่อ200 เท่า ฉีดพ่นสัปดาห์ละครั้ง ส่วนแตงกวา ส่วนผสมต้องมีกระเทียมด้วย เป็นการป้องกันเชื้อรา โดยใช้น้ำส้มควันไม้ฉีดพ่นทางใบ ใช้อัตราส่วน 1 ต่อ 200 เท่า หอมหัวใหญ่/กระเทียม กำจัดศัตรูพืชช่วงที่มันเป็นต้นอ่อน ใช้ผสมน้ำ 800-1,000 เท่า รดพืชผัก 2-3 เดือน ต่อครั้ง นอกจากนี้ น้ำส้มควันไม้ ยังใช้ได้กับข้าวโพด ใช้กำจัดศัตรูพืชช่วงระยะที่เป็นต้นอ่อน ผสมน้ำ 1 ต่อ 500 เท่า รด 2-3 ครั้ง ต่อเดือน และถ้าเป็นนาข้าวที่เริ่มออกรวง ช่วงที่กำลังติดรวง ใช้น้ำส้มควันไม้ 1 ต่อ 200-300 เท่า รด 2-3 ครั้ง ต่อเดือน นอกจากใช้น้ำส้มควันไม้ใน ด้านการเกษตรพืชผักแล้ว คุณลุงเฮง ยังบอกอีกว่า น้ำส้มควันไม้ ยังใช้งานในครัวเรือนได้อีกมากมาย เช่น ใช้ในการรักษาแผลสด แผลถูกน้ำร้อนลวก แผลถูกไฟลวก รักษาอาการน้ำกัดเท้า เชื้อราที่ผิวหนัง รักษาโรคเรื้อนของสัตว์ได้ ใช้ความเข็มข้นของน้ำส้มควัน 100% ส่วนบ้านไหนที่มักจะมีพวกปลวก มด ใช้น้ำส้มควัน 1 ต่อ 20 ลิตร ผสมน้ำ 20 เท่า ราดบริเวณที่เป็น แถมใช้ในสวนยางก็ใช้ได้นะ ในกรณีที่เป็นเชื้อรา ก็ใช้น้ำส้มควันไม้ทาหน้ายางพารา เท่านี้ก็กำจัดเชื้อราได้แล้ว การใช้ประโยชน์จากน้ำส้มควันไม้ไม่มีเพียงแค่นี้ คุณ ลุงเฮง ยังเล่าต่ออีกว่า การใช้น้ำส้มควันไม้สำหรับเกษตรกรที่มีปัญหาเรื่องของไส้เดือนฝอยในดิน ก่อนที่จะปลูกพืช 15 วัน ใช้น้ำส้มควันไม้ผสมน้ำ 50 เท่า (400 ซีซี ต่อน้ำ 20 ลิตร) รดหรือฉีดพ่นเพื่อกำจัดเชื้อราและไส้เดือนฝอยไปพร้อมกัน ส่วนปัญหากลิ่นที่กองขยะและพื้นคอกสัตว์ก็สามารถรดกำจัดได้ และป้องกันไม่ให้แมลงมาวางไข่ โดยใช้น้ำส้มควันไม้ผสมกับน้ำ100 เท่า (200 ซีซี ต่อน้ำ 20 ลิตร) ฉีดพ่นหรือราดพื้น นอกจากนี้ น้ำส้มควันไม้ ยังสามารถที่จะใช้เป็นยาจับใบ เพื่อช่วยลดการใช้เคมีได้มากถึง 50% แต่ข้อห้าม ห้ามใช้กับสารเคมีที่มีฤทธิ์เป็นด่าง การใช้ส้มน้ำควันไม้ผสมกับน้ำ 500 เท่า (40 ซีซี ต่อน้ำ 20 ลิตร) ด้านการใช้ประโยชน์จากน้ำส้มควันไม้ในงานอุตสาหกรรม คุณ ลุงเฮง บอกว่า มีมานานแล้ว เช่น ใช้น้ำส้มควันไม้กับอุตสาหกรรมอาหารรมควัน ใช้ในอุตสาหกรรมในการย้อมผ้า ใช้ผลิตสารปรับสภาพผิวให้นุ่ม ใช้ทางตรงโดยการทาที่ผิวหนัง หรือผสมน้ำอาบได้ ใช้ในผลิตยารักษาโรคผิวหนัง ยาฆ่าเชื้อไทฟอยด์ อาหารเสริมเพิ่มภูมิต้านทาน อาหารเสริมการทำงานของตับ ใช้ผลิตยาช่วยย่อย และนอกจากนี้ ยังใช้ผลิตสารระงับกลิ่นตัว โดยเฉพาะในประเทศญี่ปุ่น มีการใช้น้ำส้มควันไม้มาผลิตสารระงับกลิ่นตัวมากว่า 1 ล้านลิตร เป็นต้น เมื่อ เห็นคุณประโยชน์ของน้ำส้มควันไม้มากมายถึงเพียงนี้ แต่ผู้เขียนก็ยังเชื่อว่ากำลังการผลิตยังไม่เพียงพอกับภาคอุตสาหกรรม เพราะเกษตรกรบ้านเราผลิตเพื่อใช้เองในครัวเรือน เตาเผาถ่านโดยมากก็จะเป็นเตาขนาดกลาง การเผาถ่านแต่ละครั้งก็จะได้ ถ่านคุณภาพดี 90% แต่ถ้าเป็นน้ำส้มควันไม้ที่ผลิตได้ในแต่ละครั้ง จะประมาณ 400 ลิตร ในแต่ละครั้งของการเผาถ่าน เมื่อเทียบราคาน้ำส้มควันไม้กับถ่าน ก็จะพบว่า น้ำส้มควันไม้ มีราคาดีกว่าถ่าน เพราะน้ำส้มควันไม้สามารถที่จะเพิ่มมูลค่าได้สูงสุด หาก ท่านผู้อ่านสนใจซื้อหาน้ำส้มควันไม้ หรือรูปแบบการผลิตเตาเผาถ่านแบบง่ายๆ ของคุณลุงเฮง ก็สามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มได้ที่ คุณเกียรติ ลิ้มศุภรัตน์ อยู่บ้านเลขที่ 2/2 หมู่ที่ 5 ตำบลไม้ดัด อำเภอบางระจัน จังหวัดสิงห์บุรี 16130 โทร. (036) 534-632 ได้ทุกวัน รับรองไม่ผิดหวัง