เตรียมตัวห่อผลมะม่วงได้แล้วจ๊ะเกษตรกรชาวสวนมะม่วง และท่านที่ปลูกมะม่วงไว้ที่บ้าน มะม่วง ในปัจจุบันถือได้ว่าเป็นไม้ผลที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจ ที่สำคัญอันดับต้นๆ ของประเทศ สามารถสร้างรายได้ให้เกษตรกรชาวสวนมะม่วงเป็นอย่างมาก ความต้องการบริโภคมะม่วงภายในประเทศและต่างประเทศนับวันจะเพิ่มสูงขึ้น ประเทศไทย มีพื้นที่ปลูกมะม่วงประมาณ 2 ล้านไร่ (กรมส่งเสริมการเกษตร 2541) ผลผลิตทุกปีประมาณ 9 แสนตัน พันธุ์ที่นิยมปลูกเพื่อการค้า ได้แก่ น้ำดอกไม้ เบอร์ 4 น้ำดอกไม้สีทอง เขียวเสวย โชคอนันต์ มหาชนก เขียวมรกต มันขุนศรี แหล่งที่ปลูกมะม่วงที่สำคัญ ได้แก่ นครราชสีมา ฉะเชิงเทรา ชลบุรี กำแพงเพชร เชียงใหม่ ลำพูน แพร่ น่าน เชียงราย ประเทศไทยส่งออกมะม่วงคิดเป็นมูลค่าประมาณกว่า 400 ล้านบาท ประเทศที่ส่งออก ได้แก่ ญี่ปุ่น ฮ่องกง สิงคโปร์ มาเลเซีย เวียดนาม จีน สหรัฐอเมริกา แคนาดา เยอรมนี เนเธอร์แลนด์ อังกฤษ และประเทศแถบตะวันออก แต่การผลิตมะม่วงของเกษตรกรยังประสบปัญหาในด้านปริมาณและคุณภาพของผลผลิตไม่ได้มาตรฐานตามความต้องการของตลาดต่างประเทศ ผลผลิต 100 กิโลกรัม อาจส่งได้เพียง 30 กิโลกรัม เท่านั้น ในบางประเทศ แต่บางประเทศก็ไม่เข้มงวดมากนัก โดยเฉพาะปัญหาเรื่องโรค แมลง และสารเคมีตกค้างในผลผลิต และที่หลายประเทศกลัวกันมากคือ แมลงวันผลไม้ หรือแมลงวันทองนั่นเอง การแก้ปัญหาคือ "การห่อผลมะม่วง" เทคนิค และวิธีการห่อมะม่วง 1. การปลิดผลทิ้งก่อนห่อ ปลิดผลที่รูปทรงผิดปกติ เช่น อกบุ๋ม บิดเบี้ยว ผิวลาย ผลเล็กต่างกันมาก สีเหลือง ควรเหลือไว้ต่อช่อ ประมาณ 2 ผล การห่อผลควรเลือกห่อเฉพาะผลที่สวย และรูปทรงปกติ ควรห่อ 1 ผล ต่อ 1 ถุง เท่านั้น (เพื่อการส่งออก) เพื่อป้องกันผิวมะม่วงเสียดสีกัน ผิวไม่สวย ถ้าจะบริโภคเองหรือขายตามตลาดทั่วไปก็ห่อได้หลายผลต่อถุง แต่ถ้าห่อผลที่ผิดปกติดังกล่าวข้างต้น ถึงท่านจะห่อก็เสียทั้งเงิน ทั้งเวลา เพราะสุดท้ายผลก็หลุดร่วงอยู่ข้างในถุง ไม่เชื่อก็ลองดูก็แล้วกัน 2. การห่อผลมะม่วง เพื่อป้องกันผิวมะม่วงเสียดสีกัน หรือกระแทกกับกิ่ง ป้องกันโรคและแมลง ทำให้สีผิวสวย ลูกมีขนาดโตขึ้น วัสดุห่อผลทั่วไป นิยมใช้กระดาษหนังสือพิมพ์ ถุงพลาสติกสีขุ่น ถุงกระดาษคาร์บอน ซุนฟง มะม่วงน้ำดอกไม้ เบอร์ 4 น้ำดอกไม้สีทอง ใช้ถุงกระดาษคาร์บอน ข้างนอกจะเป็นสีน้ำตาลผิวมัน น้ำไม่เกาะ ด้านในสีดำ เมื่อห่อไปแล้วจะทำให้มะม่วงน้ำดอกไม้ เบอร์ 4 สีเขียวนวล ผลโต ไม่มีไข่แมลงวันทอง หรือแมลงวันทองเจาะ ถ้าเป็นน้ำดอกไม้สีทอง ผิวจะเป็นสีเหลืองทองสวยงาม มะม่วงโชคอนันต์ มะม่วงอกร่อง เขียวเสวย เขียวมรกต มันขุนศรี แรด แก้ว ฯลฯ ใช้กระดาษหนังสือพิมพ์ก็ได้ หรือจะใช้ถุงพลาสติกสีขุ่น แต่เชื่อหรือไม่ว่า ถ้าใช้กระดาษคาร์บอนห่อราคาจะแพงกว่าใช้กระดาษหนังสือพิมพ์ กิโลกรัมละ 5-6 บาท เลยทีเดียว ผิวมะม่วงที่ใช้กระดาษคาร์บอนห่อ สีจะออกเขียวนวลสวยงาม ราคาถุงกระดาษคาร์บอน 1.50 บาท ต่อถุง มะม่วงมหาชนก มะม่วงอาร์ทูอีทู ใช้ถุงพลาสติกสีขาวขุ่น จะให้สีสันตามลักษณะประจำพันธุ์ของมะม่วง เช่น สีเหลืองอมส้ม สีม่วงอมแดง 3. ระยะเวลาในการห่อ ความยาวของผล ตั้งแต่ 10 เซนติเมตร หรือยาวกว่าไฟแช็กขึ้นไป ข้อควรระวัง อย่าตัดก้านช่อหรือก้านใบที่เกะกะออก เพราะจะทำให้ยางติดผลมะม่วง 4. ก่อนห่อผล ควรพ่นสารเคมีกลุ่มออร์กาโนฟอสเฟต ชื่อการค้าทั่วไปในท้องตลาด เช่น มาลาไธออน ซอสตา ยิบไทออน ดอล-เอฟ เพื่อป้องกันการกำจัดแมลงวันทอง เพลี้ยหอย เพลี้ยแป้ง เพลี้ยจักจั่นช่อมะม่วง หลังจากนั้นจึงห่อผล นับจากห่อมะม่วง ประมาณ 60 วัน เก็บผลผลิตได้ วิธีการสังเกตการสุกแก่ของมะม่วงน้ำดอกไม้สีทอง คือปลายผลจะมีสีเข้มกว่าผล และมะม่วงทั่วไปนำไปจุ่มน้ำ ผลจะจมดิ่งในน้ำ ไม่กระดกตะแคง แปลว่ามะม่วงแก่แล้ว จึงเก็บมาบ่มได้ หรือจะวางไว้ในตะกร้าบนโต๊ะอาหาร ก็สามารถใช้ประดับได้ แล้วเขาจะค่อยๆ หอมและสุก ใน 4-5 วันจ๊ะ สารเคมี ที่ห้ามใช้ ไซเปอร์เมทริน อะบาเม็คติน ไดโนทีฟูแรน คาร์โบซัลแฟน คลอไพรีฟอส โพรพิโคนาโซล ขนาดของผลมะม่วง เพื่อส่งออก 2S 225-249 กรัม S 250-279 กรัม M 280-329 กรัม L 330-379 กรัม 2L 380-449 กรัม 3L 450 กรัมขึ้นไป ที่มา : ชมรมผู้ปลูกมะม่วง อำเภอเนินมะปราง จังหวัดพิษณุโลก ผู้อ่านท่านใดสนใจ สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ อาจารย์พิชัย สมบูรณ์วงศ์ นักวิชาการเกษตรชำนาญการพิเศษ ฝ่ายนวัตกรรมและถ่ายทอดเทคโนโลยี สำนักวิจัยและส่งเสริมวิชาการการเกษตร มหาวิทยาลัยแม่โจ้ โทร. (053) 873-938-9 ในวันและเวลาราชการ