หนุ่มวิเศษชัยชาญ จับงานเกษตรทำกิน ยึดถิ่นฐาน พื้นที่ข้างบ้าน เพียง 3 งาน ปลูกมะนาวพันธุ์ดีในวงบ่อซีเมนต์ ตอนกิ่งพันธุ์ขาย สร้างงาน สร้างรายได้ เลี้ยงครอบครัวได้เป็นอย่างดี แนะวิธีปลูกมะนาวในพื้นที่น้ำท่วมขัง ด้วยการปลูกมะนาวในวงบ่อซีเมนต์ ดูแลง่าย ใช้ปุ๋ยน้อย ได้ผลผลิตสูง ในฉบับนี้ จะพาท่านผู้อ่านสัญจร ไปที่ อำเภอวิเศษชัยชาญ จังหวัดอ่างทอง ไปดูงานเกษตรทำเงิน ของ คุณไพบูลย์ ทองกุลชร เจ้าของสวนมะนาวไพบูลย์ เกษตรกรหนุ่มรุ่นใหม่ไฟแรง แปลงที่หลังบ้านสร้างงานเกษตรเลี้ยงชีพมาหลายปี ชีวีก็ไม่ดีขึ้น มิหนำซ้ำ ฤดูฝนยังโดนน้ำท่วมขังทุกปี เลยตัดสินใจปลูกมะนาวสายพันธุ์ดี ผลขายได้ กิ่งพันธุ์ขายดี งานนี้เลยทำให้ครอบครัวมีอยู่มีกิน ชีวิตสดใส รายได้ดีขึ้น “ผมมีที่ดินแค่นิดเดียว เพียง 3 งาน แบ่งปลูกบ้านนิดนึง คงจะเหลือประมาณ 2 งานเศษๆ ผมเอาไว้ทำกิน อาชีพครอบครัวผม ก็ทำการเกษตรมาก่อน ตั้งแต่รุ่นคุณพ่อ พอผมแต่งงาน แยกบ้านก็มาทำกินเองในพื้นที่หลังบ้าน แต่ก่อนก็ปลูกผักสวนครัวบ้าง ชะอม เป็นหลัก เก็บขายวันเว้นวัน ก็ดูเหมือนจะพออยู่ได้ แต่พอถึงฤดูฝนของทุกปี น้ำก็จะท่วมขัง บางปีก็ท่วมสูงเลยครับ ท่วมผักตายหมด เราก็ทำกินไม่ได้ ไม่มีผัก ไม่มีชะอม ก็ไม่มีรายได้ เสียเวลาหลายเดือน พอน้ำลดก็ต้องมารื้อสวนทำใหม่ เป็นอย่างนี้ทุกปี ก็เลยคิดว่า คงไม่ไหว เลยมองหาทางเลือกใหม่” คุณไพบูลย์ เล่าถึงความเป็นมา คุณไพบูลย์ บอกด้วยว่า ได้คำแนะนำจากพี่ๆ เพื่อนๆ ผู้ใหญ่หลายคน ตอนแรกมองว่า มะนาวหน้าแล้งราคาแพงมาก น่าจะปลูกมะนาวขายลูก และช่วงนั้นคนกำลังนิยมมะนาวแป้นพิจิตร จึงไปซื้อกิ่งตอนราคาแพงมาก กิ่งละ 150 บาท กิ่งตัดจากต้น ยังไม่ได้ชำ เมื่อนำมาลงปลูกได้ 6-7 เดือน ก็ติดลูก ลูกดกมาก ชาวบ้านเห็นก็อยากได้พันธุ์ จึงขอให้ตนตอนกิ่งให้ จากนั้นมีการพูดต่อๆ กันไปว่า ตนมีพันธุ์มะนาวขาย ทำให้มีคนมาขอซื้อกิ่งมะนาวมากขึ้น จนตอนกิ่งส่งให้ลูกค้าที่มาขอซื้อไม่ทัน โดยเฉพาะผลมะนาวปีนี้เก็บขายได้ราคาดีมาก กำเนิดมะนาวพันธุ์ใหม่ “แป้นวิเศษ” ภายในสวนของคุณไพบูลย์ จะปลูกมะนาว 2 สายพันธุ์ คือ มะนาวแป้นพิจิตร ที่เป็นที่นิยมกันในปัจจุบัน เพราะเป็นมะนาวที่มีความทนต่อโรคแคงเกอร์ ให้ผลผลิตที่ดก ผลใหญ่ ทดลองชั่งน้ำหนักดู 7-8 ผล ได้น้ำหนัก 1 กิโลกรัม ให้น้ำเยอะ ออกผลทะวายตลอดปี อีกสายพันธุ์หนึ่งที่กำลังมาแรง เป็นสายพันธุ์ใหม่ ที่เกิดขึ้นโดยการผสมข้ามพันธุ์ ของสายพันธุ์แป้นรำไพกับแป้นพิจิตร คุณไพบูลย์เห็นต้นกล้ามะนาวที่เกิดจากเมล็ดของผลร่วงใต้ต้น ก็เลยนำมาเลี้ยง จนออกผล ปรากฏว่ามีอยู่ต้นหนึ่ง ให้ผลดกมาก ผลโต ผลอายุ 2 เดือน ก็มีน้ำมะนาวเต็มลูกเลย ยิ่งผลโตเต็มที่ อายุ 4 เดือน ให้น้ำเยอะกว่าพันธุ์อื่นๆ อีก ที่สำคัญมีกลิ่นหอม และแม่ค้าที่ตลาดชอบมาก ขายดี ถ้าช่วงที่มะนาวขาดแคลน สามารถเก็บผลขายได้ตั้งแต่อายุ 2 เดือน และเลี้ยงให้ผลโตไปได้ถึง 4 เดือน โดยพันธุ์นี้จะมีขั้วที่แข็งแรง ไม่ร่วงง่าย กลายเป็นมะนาวสายพันธุ์ดี ที่ได้มาแบบบังเอิญ “ผมดีใจมากครับ ที่เห็นลูกของมะนาวพันธุ์ใหม่ ผมนำไปเทียบกับแป้นพิจิตร แล้วมีความแตกต่างกันในเรื่องออกผล พันธุ์ให้ผลดกกว่า โตกว่านิดหน่อย ลักษณะใบแตกต่างกัน ที่โคนใบจะเป็นรูปปลายหอก ส่วนลักษณะผลจะคล้ายแป้นรำไพ ผมลองตอนกิ่งมาลงปลูก เพียง 5-6 เดือน ออกลูกเต็มต้น ให้ผลผลิตเร็ว พอมีคนรู้ว่าผมมีมะนาวสายพันธุ์ใหม่ ลูกดก น้ำมาก เป็นที่ต้องการของตลาด ก็มาขอจองกิ่งพันธุ์กับผมเยอะ” คุณไพบูลย์ ให้ข้อมูลว่า ช่วงแรก คนมาดูต้นผลดกมาก ใครเห็นต้องตะลึง ในตอนนั้นคุณไพบูลย์ยังไม่ได้ตั้งชื่อพันธุ์ แต่คนที่มาซื้อมะนาวและขอซื้อกิ่งพันธุ์ ตั้งชื่อให้ว่า มะนาวแม่ลูกดก แต่คุณไพบูลย์ก็ไม่ได้ใช้ชื่อนี้ เพราะเกรงว่าจะไปซ้ำกับชื่อของคนอื่น จึงปรึกษากับผู้ใหญ่ พี่ๆ เพื่อนๆ ถึงชื่อพันธุ์ สรุปว่า ควรใช้ชื่อว่า “แป้นวิเศษ” เพราะการตั้งชื่อควรมีเอกลักษณ์ประจำถิ่น ซึ่งจะใช้ชื่อนี้ในการค้าทั่วไป แต่ในอนาคตคาดว่าขอจดทะเบียนสายพันธุ์กับเกษตรอำเภออย่างเป็นทางการอีก คุณไพบูลย์ เล่าอีกว่า ขณะนี้ได้มอบสายพันธุ์แป้นวิเศษ ให้กับ คุณวโรชา จันทโชติ จากสวนวโรชา เป็นผู้ดูแลการตลาด ซึ่งคุณวโรชา เป็นผู้เริ่มให้คำแนะนำในการปลูกมะนาวกับคุณไพบูลย์และเป็นผู้เสนอชื่อ “แป้นวิเศษ” ขึ้นมา ทุกฝ่ายเห็นชอบด้วยกัน จึงใช้ชื่อ “แป้นวิเศษ” เป็นชื่อสายพันธุ์ โดยสวนไพบูลย์เป็นผู้ผลิตกิ่งพันธุ์ และมอบหมายให้สวนวโรชา เป็นผู้จำหน่าย ทั้งกิ่งตอนแป้นพิจิตรและแป้นวิเศษ เน้นผลิตกิ่งตอนป้อนตลาด สำหรับการจัดการแปลงปลูกมะนาวภายในสวนไพบูลย์ มีความพิเศษกว่าสวนมะนาวทั่วไป เพราะพื้นที่แปลงปลูกมีน้อย แค่ 2 งานกว่า และที่สำคัญจะมีน้ำท่วมขัง โดยทั่วไปคนปลูกมะนาวจะเน้นเก็บผลขาย แต่ชายหนุ่มแห่งทุ่งอ่างทองปลูกเพื่อเอากิ่ง “อย่างที่ผมบอกแต่ต้น ผมมีพื้นที่จำกัด แถมน้ำยังท่วมอีก ผมเลยปลูกมะนาวในวงบ่อซีเมนต์ ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 1 เมตร ผมปลูกระยะห่างกันเพียง 2x2.5 เมตร มีประมาณ 60 บ่อ และปลูกลงดิน แบบถี่กว่านี้อีก ประมาณ 40 ต้น ผมมีมะนาวประมาณ 100 ต้น เองครับ การปลูกในวงบ่อซีเมนต์ มีข้อดีคือ เราสามารถจัดการดูแลได้ง่าย ใส่ปุ๋ยให้น้ำก็ง่าย ที่สำคัญแก้ปัญหาน้ำท่วมได้ด้วย ถ้าหน้าน้ำมา ผมก็อุดรูน้ำออก หรือไม่ถ้าน้ำท่วมมากจริงๆ ก็ใช้ยางรถยนต์หนุนให้สูงตามน้ำได้อีก เป็นมะนาวคอนโดฯ ไปเลย คุณไพบูลย์ เล่าว่า การปลูกมะนาวในวงบ่อซีเมนต์ ทำกิ่งตอนก็ทำได้ง่าย พื้นที่จำกัด ตัดแต่งกิ่งง่าย ให้ปุ๋ยให้ยาง่าย ตอน 1 กิ่ง แตกอีก 5-6 กิ่ง เราก็ตอนเพิ่มได้ ถ้าปลูกเก็บลูกขาย 1 ต้น ได้ประมาณ 200-300 ลูก ต่อต้น บางช่วงขายลูกละ 5-7 บาท บางช่วงก็ถูก ลูกละไม่ถึงบาท รายได้ไม่แน่นอน แต่ตอนกิ่งพันธุ์ขาย คุณไพบูลย์ตอนกิ่งได้เดือนละกว่า 1,000 กิ่ง ด้วยมือฝีมือของคุณไพบูลย์เพียงคนเดียว ใช้เวลาตอนกิ่งจริงเพียงวันละ 2-3 ชั่วโมง ช่วงเช้าและช่วงเย็น มีรายได้มากกว่าเดือนละ 1,000 บาท “ตอนนี้ผมมีกิ่งพันธุ์มะนาว ทั้ง 2 สายพันธุ์ ทั้งแป้นพิจิตร และพันธุ์ใหม่แป้นวิเศษ ผมตั้งใจพัฒนากิ่งพันธุ์อย่างเดียว ส่วนการตลาดจะมอบให้สวนวโรชาเป็นคนดำเนินการทั้งหมด” คุณไพบูลย์ กล่าว ในส่วนการบำรุงรักษาต้นมะนาวให้สมบูรณ์ตลอดเวลา คุณไพบูลย์ ให้คำแนะนำว่า สวนมะนาวที่มีประมาณ 100 ต้น จะเน้นตอนกิ่งพันธุ์เป็นหลัก เพื่อให้ได้กิ่งพันธุ์ที่ดี สวยงาม จึงต้องเอาใจใส่ดูแลให้มากขึ้น โดยใส่ปุ๋ยทุกสัปดาห์ ใช้ปุ๋ยสูตรเสมอ ให้ทีละน้อย แต่บ่อยครั้งจะได้ผลดี รดน้ำทุก 3 วัน ฉีดยาป้องกันโรคและแมลง อาทิตย์ละครั้ง ส่วนวัสดุปลูกจะใช้ปุ๋ยคอก ถ้าได้ปุ๋ยมูลนกกระทายิ่งดี ผสมใบก้ามปู ถ้าไม่มีใบก้ามปู ใช้ใบไม้ใบหญ้าทั่วไปก็ได้ คลุกเคล้ากับแกลบเผาหรือแกลบดิบก็ได้ อัตราส่วนไม่แน่นอน ตามวัสดุที่หาได้ แต่จะให้แนะนำอย่างง่ายคือ วัสดุทุกอย่าง อย่างละเท่าๆ กัน ก็ได้ “ข้อสำคัญของการปลูกมะนาว ไม่ว่าจะเอาลูกหรือเอากิ่งตอน ก็ต้องบำรุงรักษาเขาให้ดี ให้ปุ๋ย ให้น้ำ อย่างสม่ำเสมอ ที่สำคัญน้ำห้ามขาด ถ้าเป็นมะนาวเน้นเก็บผล ถ้าขาดน้ำจบเลย ได้ผลไม่เต็มที่” ส่วนวิธีบังคับมะนาวให้ออกนอกฤดูหรือในฤดู ให้เลือกช่วงที่มะนาวมีใบเขียวเข้มทั้งต้น ไม่ควรอยู่ในช่วงแตกยอดอ่อน แล้วงดการให้น้ำ 100% ถ้าเกรงว่าจะมีฝนหลงฤดู ก็ให้ใช้ถุงพลาสติกคลุมโคนต้นทั้งหมดเลย ปล่อยให้ใบเหี่ยว ประมาณ 80% จนมีใบร่วงนิดหน่อยก็ได้ ใช้เวลาประมาณ 2 สัปดาห์ แล้วใส่ปุ๋ย สูตร 16-16-16 หรือ 8-0-20 ใส่ปุ๋ยคอก ผมใส่มูลนกกระทา ถ้าหาไม่ได้ก็ใส่ปุ๋ยคอกอะไรก็ได้ครับ แล้วรดน้ำเต็มที่ พรุ่งนี้เช้าก็ฟื้นตัว จากนั้นจะเริ่มแตกตาดอกเลยครับ รดน้ำให้สม่ำเสมอ เห็นผลแน่นอน ถึงวันนี้ คุณไพบูลย์ มีที่ดินเพียง 3 งาน บวกกับความขยัน เอาใจใส่ ทำให้สามารถสร้างงาน สร้างรายได้ เลี้ยงครอบครัวได้อย่างสบาย สนใจกิ่งพันธุ์มะนาวแป้นพิจิตร และแป้นวิเศษ สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ โทร. (086) 765-6845, (087) 519-1288