สถานการณ์อุทกภัยครั้งใหญ่ในปีที่ผ่านมา ได้สร้างความเสียหายให้กับพื้นที่ปลูกข้าวไม่ต่ำกว่า 6 ล้านไร่ และในปีนี้ภัยธรรมชาติเริ่มทวีความรุนแรงจนเป็นที่ปรากฏในหลายพื้นที่แล้ว ดังนั้น สิ่งที่เกษตรกรผู้ปลูกข้าวควรตระหนักคือการปรับเปลี่ยนวิถีการปลูกข้าว เพื่อลดความเสี่ยงที่อาจจะเกิดขึ้นต่อผลผลิตข้าวในอนาคต… นายชัยฤทธิ์ ดำรงเกียรติ อธิบดีกรมการข้าว กล่าวว่า กรมการข้าวตระหนักดีว่าภัยธรรมชาติมีแนวโน้มทวีความรุนแรงมากขึ้น ทั้งภัยแล้ง และน้ำท่วม กรมฯ จึงมีความมุ่งมั่นในการคัดเลือกพันธุ์ ปรับปรุงพันธุ์ข้าว ตลอดจนรับรองพันธุ์ข้าว เพื่อสนองต่อความต้องการของชาวนาให้ครอบคุลมทุกระบบนิเวศน์ให้มากขึ้น โดยเฉพาะในพื้นที่น้ำท่วมซ้ำซากที่มีอยู่ประมาณ 1-2 แสนไร่ ส่วนใหญ่ชาวนาจะปลูกข้าวพันธุ์พื้นเมืองที่ไม่มีความบริสุทธิ์มีข้าวปะปนกันหลากหลายพันธุ์ ทำให้ผลผลิตที่ได้ไม่ดีเท่าที่ควร ดังนั้น กรมฯ ได้ทำการคัดเลือกและปรับปรุงพันธุ์ข้าว เพื่อให้ได้พันธุ์ข้าวขึ้นน้ำพันธุ์ใหม่ที่มีคุณภาพ จนกระทั่งได้มีการประกาศรับรองพันธุ์ข้าวขึ้นน้ำพันธุ์ใหม่ ได้แก่ “พันธุ์ขาวบ้านนา 432” เมื่อช่วงต้นเดือนมีนาคมที่ผ่านมา ด้วยคุณลักษณะข้าวขึ้นน้ำพันธุ์ขาวบ้านนา 432 ที่เป็นข้าวเจ้าไวต่อช่วงแสง ปลูกได้ดีในพื้นที่ที่มีระดับน้ำตั้งแต่ 50-300 เซนติเมตร ผลผลิตเฉลี่ย 449 กิโลกรัมต่อไร่ ซึ่งเป็นผลผลิตที่ค่อนข้างสูงมาก ที่สำคัญคือคุณภาพเมล็ดเหมาะสมในการแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์เส้นหมี่และขนมจีน ทำให้เป็นที่ต้องการของโรงงานอุตสาหกรรม ส่งผลให้หลังจากรับรองพันธุ์ข้าวพันธุ์นี้ ชาวนามีความต้องการเมล็ดพันธุ์ข้าวจำนวนมาก กรมฯ โดยศูนย์วิจัยข้าวปราจีนบุรี จึงได้จัดตั้งกลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวขาวบ้านนา 432 ขึ้นจำนวน 4 กลุ่ม รวม 40 ราย ในพื้นที่ 400 ไร่ เพื่อเร่งผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวขึ้นน้ำแก้ปัญหาเรื่องการขาดแคลนเมล็ดพันธุ์ข้าวขึ้นน้ำพันธุ์ใหม่ กลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวทั้ง 4 กลุ่มนี้ จะได้รับการถ่ายทอดความรู้และเทคโนโลยีการผลิต รวมถึงได้รับการสนับสนุนอุปกรณ์ต่างๆ เช่น เครื่องคัดเมล็ดพันธุ์ ซึ่งอยู่ภายใต้การควบคุม ดูแลของศูนย์วิจัยข้าวปราจีนบุรี ทั้งนี้ ในเบื้องต้นกรมฯ ตั้งเป้าว่ากลุ่มเหล่านี้จะสามารถผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวขึ้นน้ำขาวบ้านนา 432 ที่มีคุณภาพได้ไม่ต่ำกว่า 160 ตัน เพื่อนำเมล็ดพันธุ์ที่ได้นี้ไปขยายผลต่อให้กลุ่มต่างๆ นอกพื้นที่ในปีหน้า คาดว่าจะสามารถเพิ่มพื้นที่ได้อีก 10,000 ไร่ ซึ่งเรื่องนี้เป็นสิ่งสำคัญเพราะถ้ามีการขยายผลอย่างต่อเนื่องก็จะครอบคลุมพื้นที่ปลูกข้าวขาวบ้านนาพันธุ์พื้นเมืองจำนวน 1-2 แสนไร่ ให้เปลี่ยนเป็นพันธุ์ข้าวที่ได้รับการรับรองจากกรมการข้าว คือขาวบ้านนา 432 ได้ทั้งหมด นอกจากการปรับปรุงและรับรองพันธุ์ข้าวขึ้นน้ำขาวบ้านนา 432 แล้ว กรมการข้าว ยังมุ่งมั่นพัฒนาพันธุ์ข้าวทนน้ำท่วมอีกหลายชนิด โดยเฉพาะข้าวขาวมะลิ ที่กรมฯ ร่วมมือกับ สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) และมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ปรับปรุงพันธุ์เป็นที่เรียบร้อย โดยคาดว่าภายในเดือนมกราคมปีหน้าจะสามารถประกาศรับรองพันธุ์ข้าวขาวมะลิพันธุ์ใหม่ ที่มีความทนทานต่อน้ำท่วมมิดต้นได้ระหว่าง 12-14 วัน อีกทั้งเมื่อน้ำลดชาวนาสามารถเก็บเกี่ยวผลผลิตได้มากกว่าขาวมะลิพันธุ์เดิมถึง 80% พร้อมกันนี้ก็ยังมีการปรับปรุงพันธุ์ข้าวน้ำลึกซึ่งเป็นพันธุ์ที่โด่งดังที่สุดในขณะนี้คือ กข 45 โดยอยู่ระหว่างกระบวนการผลิตเมล็ดพันธุ์ คาดว่าในฤดูกาลนี้จะสามารถผลิตได้ประมาณ 240 ตัน ซึ่งสามารถนำไปขยายผลในพื้นที่ไม่ต่ำกว่า 20,000 ไร่ และจะเพิ่มเป็น 2-3 แสนไร่ในอนาคต.