ในอดีตการทำนาถือเป็นอาชีพหลักของครอบครัว "ติ๊บคำ" แต่ก็จำต้องเลิก หลังพบว่ายิ่งทำไปก็ยิ่งเป็นหนี้ ไม่มีทางทำให้ชีวิตดีขึ้น อันเป็นผลมาจากความไม่แน่นอนของราคาข้าวและต้นทุนการผลิต ค่าปุ๋ย ค่ายาที่นับวันยิ่งสูงขึ้นเรื่อยๆ จนในที่สุดก็หันมาสู่อาชีพเพาะเห็ดขายที่สร้างรายได้ดีกว่าและสามารถมีราย ได้จากการเก็บเกี่ยวผลผลิตขายทุกวัน 

 

                          "เมื่อก่อนทำนาอย่างเดียวปีละครั้ง แต่ยิ่งทำก็ยิ่งเป็นหนี้ก็เลยหาอาชีพเสริมมาลองทำดู คิดว่าเพาะเห็ดน่าจะไปได้ดี หลังลองศึกษาและไปดูงานที่ศูนย์วิจัยเชียงรายมา เริ่มจาก 1 โรงเรือนก่อนโดยซื้อก้อนสำเร็จรูปมาลองดูปรากฏว่าเริ่มไปได้ดี มีรายได้ทุกวัน จากนั้นจึงสร้างเพิ่มอีก 1 โรง รวมเป็น 2 โรง" 

 

                          สุขแก้ว ติ๊บคำ ประธานกลุ่มเกษตรกรเพาะเห็ดบ้านห้วยเดื่อ ต.ไม้ยา อ.พญาเม็งราย จ.เชียงราย ย้อนอดีตเมื่อกว่า 20 ปีที่แล้ว หลังจากเริ่มเข้าสู่อาชีพเพาะเห็ดใหม่ๆ โดยเริ่มจากเห็ดนางฟ้า ก่อนจะขยายมาขอนขาวและหูหนู เมื่อเห็นว่าอาชีพเพาะเห็ดน่าจะดีกว่าการทำนาปลูกข้าว จากนั้นก็ได้ชักชวนชาวบ้านในหมู่บ้านรวมกลุ่มตั้งชมรมเพาะเห็ดบ้านห้วยเดื่อ ขึ้นเพื่อสร้างอาชีพเสริมรายได้ให้คนในหมู่บ้าน หลังว่างเว้นจากการทำนา

 

                          ส่วนค่าใช้จ่ายในการสร้างโรงเรือนนั้นจะอยู่ที่ 2-3 หมื่นบาทต่อโรง ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับวัตถุที่ใช้ โดยแต่ละโรงเรือนจะสามารถบรรจุก้อนเห็ดได้ประมาณ 2,500 ก้อน สำหรับเห็ดที่นำมาเพาะจะสลับกันไปขึ้นอยู่กับสภาพอากาศและความต้องการของ ตลาด ปัจจุบันมีเห็ดที่นำมาเพาะนั้นอยู่ 3 ชนิดคือนางฟ้า ขอนขาว และหูหนู  

 

                          "ส่วนราคา ถ้าเป็นนางฟ้ากิโลละ 40 บาท หูหนู 70 บาท ส่วนขอนขาวก็ 80 บาทจะมีแม่ค้ามารับถึงที่ หรือถ้าออกมามากเกินความต้องการ ในหมู่บ้านเราก็มีกลุ่มแปรรูปเห็ด เขาก็สามารถนำเห็ดเราไปแปรรูปต่อได้  ทุกวันนี้จึงไม่มีปัญหาเรื่องตลาด เห็ดออกมาเท่าไหร่ขายได้หมด"

 

                          ถึงแม้การเก็บดอกเห็ดขายจะทำเงินได้ดีและมีรายได้เข้ามาทุกวัน แต่สุขแก้วก็ยังไม่ขยายโรงเรือนเพิ่ม เนื่องจากต้องมาผลิตก้อนเห็ดป้อนให้สมาชิกด้วย ขณะเดียวกันการผลิตก้อนก็สามารถทำรายได้เป็นกอบเป็นกำมากกว่า โดยการผลิตก้อนเชื้อจะทำตามคำสั่งซื้อของสมาชิกและเกษตรกรที่สนใจโดยทั่วไป

 

                          "ต้นทุนจริงๆ ตกก้อนละ 3 บาทกว่าขายให้สมาชิกกลุ่มก้อนละ 5 บาท แต่ถ้าคนทั่วไปก็จะอยู่ที่ 7-10 บาท ถ้าสั่งเยอะๆ เราก็มีบริการส่งถึงที่ แต่จะคิดค่าบริการต่างหาก การผลิตก้อนก็ขึ้นอยู่กับฤดูด้วย อย่างช่วงนี้ไปจนถึงกลางปีหน้าจะมีออเดอร์เข้ามาเยอะมาก  ถ้าเข้าสู่ฤดูฝนจะน้อย แต่เฉลี่ยเดือนไม่ต่ำกว่า 2-3 หมื่นก้อน"ประธานชมรมเพาะเห็ดบ้านห้วยเดื่อเผย 

 

                          วัชระพันธุ์ จันทรขจร เลขาธิการสำนักงานกองทุนฟื้นฟูและพัฒนาเกษตรกร (กฟก.) กล่าวระหว่างนำคณะสื่อมวลชนจากส่วนกลางดูงานฟื้นฟูอาชีพบ้านห้วยเดื่อตาม โครงการฟื้นฟูอาชีพและพัฒนาเกษตรกรว่า เป็นการสนับสนุนอาชีพเสริมรายได้ให้เกษตรกรที่เป็นสมาชิกกองทุน ซึ่งเป็นนโยบายที่สำคัญในการช่วยเหลือให้เขามีรายได้ในการดำรงชีพแต่ละวัน

 

                          "บ้านห้วยเดื่อถือเป็นตัวอย่างที่ดี ที่เกษตรกรสมาชิกกองทุนมีอาชีพเสริมในการรวมกลุ่มเพาะเห็ดและแปรรูปอย่างครบ วงจร จึงไม่มีปัญหาในเรื่องรายได้แม้จะมีปัญหาราคาข้าวตกต่ำ ต่อไปผมก็จะมีโครงการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างกลุ่มอาชีพเดียวกันในพื้นที่ ต่างภูมิภาค อย่างเช่นพาสมาชิกกลุ่มเพาะเห็ดจากภาคใต้มาดูงานของกลุ่มเพาะเห็ดทางภาค เหนือหรืออาชีพอื่นๆ ก็เช่นเดียวกัน" วัชระพันธุ์ กล่าวทิ้งท้าย

 

                          นับเป็นอีกความสำเร็จของสำนักงานกองทุนฟื้นฟูและพัฒนาเกษตรกร (กฟก.) ในการส่งเสริมอาชีพสร้างรายได้ให้แก่เกษตรกร สมาชิกกองทุนในชุมชนบ้านห้วยเดื่อ ต.ไม้ยา อ.พญาเม็งราย จ.เชียงราย ภายใต้โครงการเพาะเห็ดนางฟ้าและขอนขาว สนใจก้อนเชื้อเห็ดของกลุ่มโทร.08-0670-7938 ได้ทุกวัน