ผมสนใจเรื่องการเลี้ยงปลาทั้งบริโภคและชนิดปลาสวยงาม เคยอ่านเอกสารแนะนำการใช้ เกลือ ฟอร์มาลิน ด่างทับทิม และ มาลาไคต์กรีน ในการกำจัดพยาธิภายนอกของปลา แต่ไม่สามารถเข้าใจในรายละเอียดได้เท่าที่ควร จึงขอรบกวนคุณหมอเกษตรช่วยกรุณาอธิบายในรายละเอียดเพิ่มเติมให้ด้วย จักขอบคุณมาก

    การเพาะเลี้ยงปลาให้ได้ผลดีนั้น นอกจากมีพันธุ์ดี อาหารมีคุณภาพสูงและน้ำต้องสะอาดปราศจากมลพิษแล้ว ยาปฏิชีวนะและสารเคมีที่ใช้ในการเพาะเลี้ยงปลานั้น ผู้เพาะเลี้ยงจะต้องเลือกใช้อย่างเหมาะสมในแต่ละกรณี เกลือ ต้องเป็นเกลือแกงจะดีกว่าการใช้เกลือสินเธาว์ ประโยชน์ของเกลือคือ ใช้กำจัดพยาธิภายนอก อัตราที่ใช้ 1.0 เปอร์เซ็นต์ สำหรับแช่ปลานาน 30 นาที จนถึง 1 ชั่วโมง แต่ถ้าใช้กำจัดพิษของแอมโมเนีย ไนไตรต์ และก๊าซไข่เน่า ใช้อัตรา 60-100 กิโลกรัม ต่อพื้นที่บ่อ 1 ไร่ ระดับน้ำลึก 1.0-1.20 เมตร ฟอร์มาลิน เป็นสารละลายไม่มีสีแต่มีกลิ่นฉุน หากใช้ไม่ถูกวิธีจะเกิดอันตรายได้ ดังนั้น ก่อนนำไปใช้ต้องอ่านฉลากอย่างละเอียดจนเข้าใจดีเสียก่อน ประโยชน์ ใช้กำจัดพยาธิภายนอกของปลา อัตรา 100-200 พีพีเอ็ม แช่ปลาได้นาน 30 นาที ถึง 1 ชั่วโมง การใช้ฟอร์มาลินระวังจะขาดออกซิเจนในน้ำ ถ้าใส่ในตู้ปลาควรเปิดเครื่องปั๊มออกซิเจนไปพร้อมกัน กรณีนี้อัตราใส่ลงน้ำโดยไม่เปลี่ยนน้ำ ใช้เพียง 25-50 พีพีเอ็ม ก็พอ มาลาไคต์กรีน มีลักษณะเป็นผงสีเขียวสำหรับใช้เป็นสีย้อมผ้า จัดเป็นสารก่อมะเร็งชนิดหนึ่ง ใช้กำจัดพยาธิภายนอกและเชื้อราที่ทำอันตรายกับปลา แนะนำให้ใช้เฉพาะกับปลาสวยงาม แต่ไม่แนะนำให้ใช้กับปลาที่ใช้บริโภค อัตราที่ใช้ผสมลงในน้ำ 0.1-0.2 พีพีเอ็ม โดยไม่ต้องถ่ายน้ำ ขณะนำมาใช้อย่าให้สัมผัสผิวหนังเพราะจะเกิดอันตรายได้ และด่างทับทิม ใช้ฆ่าเชื้ออุปกรณ์ที่ใช้เลี้ยงปลา ใช้อัตรา 20-25 พีพีเอ็ม หากใช้กำจัดเชื้อโรคที่ติดมากับไรน้ำก่อนใช้เลี้ยงปลา ให้แช่ไรน้ำในสารละลาย 100-150 พีพีเอ็ม นาน 3-5 นาที จึงนำไปเลี้ยงปลาได้ พีพีเอ็ม นำมาจากคำว่า Part per Million หรือ ppm หรือส่วนจากล้านส่วน เช่น 200 พีพีเอ็ม หมายถึง 200 ส่วนในหนึ่งล้านส่วน 1 พีพีเอ็ม = สารใด ๆ น้ำหนัก 1 มิลลิกรัม/น้ำ 1 ลิตร 1 พีพีเอ็ม = สารใด ๆ ปริมาตร 1 ซีซี/น้ำ 1,000 ลิตร พีพีที นำมาจากคำว่า Part per Thousand หรือ ppt หรือส่วนจากพันส่วน 1 พีพีที = สารใด ๆ น้ำหนัก 1 กรัม/น้ำ 1 ลิตร 1 พีพีที = สารใด ๆ ปริมาตร 1 ซีซี/น้ำ 1 ลิตร เปอร์เซ็นต์ คิดจากส่วนใน 100 ส่วน 1 เปอร์เซ็นต์ = 10,000 พีพีเอ็ม 1 เปอร์เซ็นต์ = สารใด ๆ น้ำหนัก 10 กรัม/น้ำ 1 ลิตร หากมีเวลาว่าง ๆ ลองนำสูตรข้างต้นไปคำนวณการใช้สารเคมีต่าง ๆ ได้ เป็นการฝึกลับสมองไปในตัวครับ