ผมเป็นผู้หนึ่งที่ติดตามอ่านนิตยสารเทคโนโลยีชาวบ้านเป็นประจำ โดยเฉพาะคอลัมน์หมอเกษตร เพราะมีเนื้อหาสาระที่ดีมาก สามารถนำคำตอบที่มีผู้อ่านทางบ้านถามมานั้นไปใช้ประโยชน์ได้ ผมมีปัญหาขอเรียนถามดังนี้ ผมปลูกเงาะโรงเรียนไว้ประมาณ 30 ต้น ขณะนี้เริ่มให้ผลผลิตเป็นรุ่นที่ 3 แล้ว แต่ขนาดผลกลับมีขนาดเล็กลง แม้ผลจะยังหวานล่อนดีเหมือนเดิมก็ตาม ผมจะต้องแก้ไขอย่างไรดี

    การดูแลต้นเงาะที่ให้ผลแล้ว เริ่มจากตัดแต่งกิ่งหลังเก็บเกี่ยวผล ให้ตัดกิ่งแห้ง กิ่งที่เป็นโรค และกิ่งที่อยู่ในทรงพุ่มเพื่อให้แสงแดดส่องเข้าภายในทรงพุ่มได้ โดยเฉพาะก้านผลตัดออกจนหมดจะช่วยกระตุ้นการแตกยอดใหม่ดีขึ้น กำจัดวัชพืชบริเวณใต้ทรงพุ่มออก ป้องกันการแย่งน้ำ อาหาร และเป็นที่อยู่อาศัยของแมลงศัตรูเงาะไปพร้อมกัน จากนั้นหว่านปุ๋ยคอกเก่า อัตรา 3-4 ปุ้งกี๋ ด้วยวิธีโรยใต้ทรงพุ่มให้ทั่ว พร้อมกับใส่ปุ๋ยเคมี สูตร 15-15-15 อัตรา 1-2 กิโลกรัม ต่อต้น เนื่องจากระยะดังกล่าวเริ่มมีฝนจึงแนะนำให้เซาะร่องตื้น ๆ กว้าง 5-10 เซนติเมตร ลึก 5-6 เซนติเมตร รอบทรงพุ่มแล้วโรยปุ๋ยลงในร่องที่เตรียมไว้ กลบดินและรดน้ำตามทันที การให้ปุ๋ยครั้งนี้เป็นการเตรียมต้นให้สมบูรณ์ การใส่ปุ๋ยครั้งที่สองในช่วงปลายฤดูฝนให้ใส่ปุ๋ย สูตร 8-24-24 หรือ 9-24-24 อัตรา 1-2 กิโลกรัม ต่อไร่ ช่วยเร่งการแทงช่อดอก การใส่ปุ๋ยในระยะติดผล หากติดผลดี ให้ใส่ปุ๋ยสูตร 13-13-21 หรือ 14-14-21 อัตรา 1-2 กิโลกรัม ต่อต้น หว่านใต้ทรงพุ่มและรดน้ำตาม ระยะนี้ต้องให้น้ำอย่างสม่ำเสมอ หากขาดน้ำระยะนี้ผลจะเล็ก ลีบ และมีเปลือกหนาขึ้น อีกทั้งเมื่อมีฝนตกหนักระยะนี้ผลเงาะจะดูดน้ำเข้าสู่ผลอย่างรวดเร็วในปริมาณมาก ทำให้ผลเงาะแตกเสียหายได้ โรคสำคัญที่ทำให้ผลผลิตต่ำลง เช่น โรคราแป้ง ที่มักเข้าระบาดในช่วงที่เงาะติดผลขนาดเท่าหัวไม้ขีด มีลักษณะผงสีขาวเกาะตามผลเงาะทำให้ผลร่วง ผลที่ไม่ร่วงก็จะไม่เติบโต ป้องกันกำจัดโดยฉีดพ่นด้วยกำมะถันผงในตอนเช้าหรือตอนเย็น 1-2 ครั้ง เว้นช่วง 5-7 วัน การระบาดของโรคจะหมดไปในที่สุด การบำรุงต้นตามคำแนะนำคุณจะได้เงาะให้ผลดกและสมบูรณ์ตามต้องการ