ผมขุดบ่อเลี้ยงปลาไว้ 3 บ่อ บ่อแรก เลี้ยงปลานิล บ่อที่สอง เลี้ยงปลาตะเพียน บ่อที่สาม เลี้ยงปลาสลิด ปัญหาที่พบคือ ปลาสลิดไม่ยอมขยายพันธุ์ ส่วนปลานิลและปลาตะเพียนขยายพันธุ์ได้เป็นปกติ แม้ผมจะให้หัวอาหารปลาและพืชผักแล้วก็ตาม ไม่ทราบว่าจะแก้ไขอย่างไรครับ

    ปลาสลิด เป็นปลาน้ำจืด มีถิ่นกำเนิดอยู่ในภาคกลางของประเทศไทย ชอบอาศัยในบริเวณน้ำนิ่ง กินสาหร่าย พืชและสัตว์น้ำขนาดเล็กเป็นอาหาร มีรูปร่างคล้ายปลากระดี่หม้อ แต่มีขนาดใหญ่กว่า ลำตัวแบน มีครีบท้องยาวเพียงอันเดียว ลำตัวสีเขียวออกเทา มีริ้วดำพาดขวางตามลำตัว ตั้งแต่ส่วนหัวไปจนถึงส่วนของโคนหาง ปากมีขนาดเล็กยืดและหดได้ ปลาเพศผู้มีลำตัวยาวเรียว สันหลังและสันท้องเกือบเป็นเส้นขนานกัน ลำตัวมีสีเข้มกว่าเพศเมีย และส่วนท้องของปลาเพศเมียจะยาวไม่ขนานกับสันหลัง ลำตัวมีสีอ่อนกว่าเพศผู้เล็กน้อย แม่ปลาเริ่มวางไข่ได้เมื่อมีอายุ 7 เดือน ขนาดตัวเต็มวัยของปลาสลิดทั้งเพศผู้ และเพศเมียมีความยาวของลำตัว 6-7 นิ้ว น้ำหนักตัว 130-400 กรัม ปลาเพศเมียวางไข่ได้คราวละ 4,000-10,000 ฟอง แม่ปลาจะเริ่มวางไข่ตั้งแต่เดือนมีนาคมเป็นต้นไป ลักษณะของไข่จะมีสีเหลือง การเตรียมบ่อเพาะพันธุ์ปลาสลิด ขนาดบ่อขยายพันธุ์นิยมใช้กว้าง 10 เมตร ยาว 20 เมตร และลึก 1.50 เมตร หากบ่ออยู่ใกล้แหล่งน้ำธรรมชาติจะทำให้เลี้ยงปลาสลิดได้ผลดีมากขึ้น กำจัดศัตรูปลาออกจากบ่อขยายพันธุ์ออกให้หมด สูบน้ำเข้าบ่อผ่านตาข่ายสีฟ้าป้องกันศัตรูปลาเข้าบ่อ จนมีระดับน้ำลึก 20-30 เซนติเมตร ใส่ปุ๋ยคอกเก่า หว่านให้ทั่วบ่ออัตรา 1-2 ปุ้งกี๋ ต่อหนึ่งบ่อ ปลูกผักบุ้งตามบริเวณชานบ่อ สำหรับเป็นที่หลบซ่อนตัว ให้ร่มเงาและใช้สำหรับก่อหวอดวางไข่ อัตราปล่อยเพศผู้ : เพศเมีย คือ 1:1 หลังปล่อยพ่อ-แม่พันธุ์แล้วอีก 4-6 วัน ปลาสลิดเพศผู้จะเริ่มก่อหวอดแล้วผสมพันธุ์ ปลาเพศผู้จะรัดท้องเพศเมียให้ไข่หลุดจากช่องผ่านเพศออกมาภายนอก แล้วปล่อยน้ำเชื้อผสมภายนอกและนำไข่ด้วยการอมนำไปเก็บใต้หวอดที่เตรียมไว้ จากนั้นปลาเพศผู้จะคอยเฝ้าระวังอันตรายให้ไข่ในหวอดตลอดเวลา ไข่ที่หลุดจากหวอดก็จะนำเข้าไปเก็บที่เดิมอีก จากนั้นลูกปลาจะฟักออกเป็นตัวภายใน 24 ชั่วโมง ส่วนไข่ที่ไม่ได้รับการผสมพันธุ์จะฝ่อไปในที่สุด ส่วนลูกปลาที่ฟักออกมาจากไข่จะมีถุงอาหารติดอยู่กับส่วนท้อง จึงสามารถมีชีวิตอยู่ได้โดยไม่กินอาหารได้เป็นเวลา 7 วัน เมื่อใช้อาหารจนหมดลูกปลาจะว่ายขึ้นมาที่ผิวน้ำในตอนเช้าตรู่ ระยะนี้ลูกปลาจะกินตะไคร่น้ำและไรน้ำเป็นอาหาร จนมีอายุ 21 วัน จึงควรให้อาหารที่มีส่วนผสมของรำข้าว 2 ส่วน ต้มผสมกับผักบุ้งสับละเอียดให้กินวันละ 2 ครั้ง เช้าและเย็น ปริมาณ 3-5 เปอร์เซ็นต์ ของน้ำหนักปลาโดยรวม การให้อาหารควรมีแป้นรองรับอาหารจมอยู่ใต้น้ำตื้น ๆ ระดับลึกไม่เกิน 15-20 เซนติเมตร ก่อนให้อาหารควรตีผิวน้ำหรือเคาะภาชนะเรียกปลาเพื่อฝึกให้เป็นนิสัย ในไม่ช้าปลาจะเคยชินและจะมากินอาหารได้ตามสั่ง เมื่อปลามีขนาดโตขึ้นควรเพิ่มระดับน้ำขึ้นอย่างช้า ๆ จนมีระดับ 80-100 เซนติเมตร หากพบว่า น้ำใสขึ้นควรใส่ปุ๋ยคอกเก่าเพิ่มอีก ควรให้ปลวกเป็นอาหารเสริมให้ปลากินเป็นครั้งคราวจะทำให้ปลาสลิดสมบูรณ์ยิ่งขึ้น การเลี้ยงปลาตั้งแต่เริ่มฟักออกจากไข่จะใช้เวลา 10-11 เดือน ก็จับขายได้ แต่หากใช้ลูกปลาขนาด 5 เซนติเมตร มาเลี้ยงจะใช้เวลาเพียง 7-8 เดือน เท่านั้น เนื่องจากปลาสลิดเป็นปลาเลี้ยงง่ายและมีน้ำอดน้ำทนดี จึงยังไม่พบโรคระบาดรุนแรง การป้องกันศัตรูอื่น ๆ เข้าทำลายให้ล้อมขอบบ่อด้วยตาข่ายไนลอนสีฟ้าโดยรอบและต้องหมั่นตรวจสอบและซ่อมแซมส่วนที่ชำรุดอย่างสม่ำเสมอ วิธีจับปลา ให้ระบายน้ำออกจากบ่ออย่างช้า ๆ เพื่อให้ปลาว่ายไปรวมกันที่บริเวณบ่อรวมที่ทำไว้ที่มุมใดมุมหนึ่งของบ่อแล้วใช้อวนลากจับปลาขึ้นมาอย่างนุ่มนวล การขนส่ง ก่อนลำเลียงไปยังปลายทางให้พักปลาไว้ในถังขนาดใหญ่อย่างน้อย 12 ชั่วโมง และงดการให้อาหารในระยะนี้ เติมน้ำในภาชนะที่ใช้ขนส่ง 3 ใน 4 ส่วน นำผักบุ้งหรือพืชน้ำลอยที่ผิวก่อนจับปลาด้วยสวิงถ่ายลงในภาชนะใหม่ วางภาชนะให้มั่นคงไม่โยกคลอน เมื่อถึงปลายทางให้ถ่ายลงในภาชนะที่มีขนาดใหญ่ขึ้นพร้อมถ่ายน้ำใหม่ จะทำให้อัตราการรอดตายของปลาสูง คุณปานลองนำวิธีที่ผมเสนอแนะมาไปปฏิบัติดูนะครับ ผมหวังว่าการเลี้ยงปลาสลิดของคุณจะได้ผลดีขึ้นอย่างแน่นอน