ดิฉันเป็นอีกคนหนึ่งที่ติดตามอ่านเทคโนโลยีชาวบ้านมาตลอด ดิฉันมีปัญหาขอเรียนถาม ดังนี้

1. การเพาะเลี้ยงครั่ง ควรเริ่มในเดือนไหน และต้นไม้ที่เพาะเลี้ยงครั่งใช้ได้เฉพาะต้นจามจุรีเท่านั้น หรือ จะใช้ต้นไม้ชนิดอื่นได้หรือไม่
2. การเพาะเลี้ยงกุ้งฝอย มีวิธีปฏิบัติอย่างไร รวมทั้งสถานที่เพาะเลี้ยงพันธุ์ และอาหาร ดิฉันขอให้หมอเกษตรช่วยชี้แจงด้วยค่ะ

1. ครั่ง เป็นแมลงชนิดหนึ่ง อาศัยดูดน้ำเลี้ยงจากต้นไม้ ขณะเดียวกันจะผลิตสารชนิดหนึ่งขึ้นมาหุ้มร่างกายและเพิ่มปริมาณขึ้นอย่างสม่ำเสมอ สารดังกล่าวสามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้หลายอย่าง เมื่อก่อน นอกจากนำมาผลิตเป็นน้ำยาชักเงา หรือ เชลแล็ก แล้วยังใช้ผนึกซองจดหมาย รวมทั้งใช้หยอดผนึกฝาขวดสุรา แต่ในปัจจุบันใช้ผลิตน้ำยาชักเงาเพียงอย่างเดียว ต้นไม้ที่เหมาะที่สุดสำหรับเพาะเลี้ยงครั่งคือ จามจุรี ถูกต้องแล้ว เคยมีงานทดลองใช้ต้นถั่วมะแฮะเพาะเลี้ยงครั่งมาครั้งหนึ่ง แต่สู้จามจุรีไม่ได้ เนื่องจากถั่วมะแฮะมีขนาดเล็กและอายุสั้นจึงล้มเลิกไป การเพาะเลี้ยงครั่งควรเริ่มตั้งแต่เดือนเมษายนเป็นต้นไป เนื่องจากจะเก็บเกี่ยวผลผลิตโดยตัดทั้งกิ่งที่มีครั่งอยู่ จากนั้นคัดเลือกรังที่สมบูรณ์และมีปริมาณมาก พร้อมตัดกิ่งที่คัดเลือกไว้เป็นรูป 3 ง่าม ยาวประมาณ 1 ฟุต ลักษณะเดียวกับคีมคีบน้ำแข็ง ประโยชน์เพื่อใช้คล้องยึดกับกิ่งต้นจามจุรี แล้วหุ้มด้วยฟางข้าวบาง ๆ ผูกหัวท้ายด้วยเชือกเพื่อพรางศัตรูและแสงแดด นำขึ้นเกาะคล้องหรือแขวนตามกิ่งจามจุรีให้ทั่วทั้งต้น ทิ้งไว้จนครบรอบปี จึงเก็บเกี่ยวมาใช้ประโยชน์ได้ การดูแลอื่น ๆ ไม่จำเป็น ปล่อยให้เจริญเติบโตตามธรรมชาติก็ใช้ได้ ต้องการรายละเอียด สอบถาม สำนักงานป่าไม้จังหวัดพะเยา ในวันเวลาราชการ
2. กุ้งฝอย เป็นกุ้งน้ำจืดขนาดเล็ก เจริญเติบโตได้ดีในแหล่งน้ำที่สะอาด มีการไหลเวียนของน้ำตลอดเวลา กินซากสัตว์ที่ตายแล้วเป็นอาหาร ปัจจุบันไม่มีงานวิจัยเรื่องนี้ ที่เห็นมีจำหน่ายในตลาดสดมักได้จากแหล่งน้ำธรรมชาติ หรือมีบ้างจากบ่อเลี้ยงปลาที่มีน้ำสะอาด หากจะพัฒนาการเลี้ยงในบ่อก็สามารถใช้วิธีเดียวกับการเพาะเลี้ยงกุ้งก้ามกรามได้ อาหารที่ใช้เลี้ยงสามารถใช้อาหารเลี้ยงกุ้งก้ามกรามทดแทนได้ การตั้งบ่อควรมีชานบ่อ สำหรับให้อาหารตามขอบบ่อ โดยให้ 2 เวลา เช้าและเย็น บ่อน้ำลึก 1.00-1.20 เมตร ขนาดบ่อไม่ควรเกิน 2-3 งาน ด้านยาวของบ่อตั้งในทิศทางลม เพื่อเพิ่มออกซิเจนให้กับน้ำในบ่อ พันธุ์กุ้ง ส่วนใหญ่จับจากแหล่งน้ำจืดที่มีน้ำสะอาดทั่วไป ครบ 1 ปี สามารถจับมารับประทานหรือจำหน่ายได้ ต้องการรายละเอียด สอบถามที่ สำนักงานประมงจังหวัดพะเยา ได้ ในวันเวลาราชการ