เมื่อจิ้งหรีดเจริญเติบโตเต็มวัยจะมีการผสมพันธุ์และวางไข่ในแต่ละรุ่นใช้เวลาประมาณ 15 วันต่อครั้งต่อรุ่น เมื่อวางไข่รุ่นสุดท้ายตัวเมียจะตาย จากการศึกษาการเลี้ยงจิ้งหรีดแบบประสบการณ์ของ ครูณรงค์ ปัตโชติชัย โรงเรียนบ้านนาจาน ต.บ้านโพน อ.โพนนาแก้ว จ.สกลนคร พบว่าวิธีการผสมพันธุ์ของจิ้งหรีดนั้น ตัวผู้จะทำเสียงโดยยกปีกคู่หน้าถูกันให้เกิดเสียงเพื่อเรียก ตัวเมีย จังหวะเสียงจะดังเมื่อตัวเมียเข้ามาหาบริเวณที่ตัวผู้อยู่ ตัวผู้จะเดินไปรอบ ๆ ตัวเมีย 2-3 รอบ ตัวเมียจะขึ้นคร่อมตัวผู้
หลังจากนั้นตัวผู้จะยื่นอวัยวะเพศไปที่อวัยวะเพศตัวเมีย ประมาณ 14 นาทีถุงน้ำเชื้อก็จะฝ่อลงแล้วตัวเมียจะใช้ขาเขี่ยถุงน้ำเชื้อทิ้งไป ระยะตัวเต็มวัยเป็นระยะที่สามารถแยกเพศจิ้งหรีดได้อย่างชัดเจน เพศผู้จะมีปีกคู่หน้าย่น สามารถทำให้เกิดเสียงได้โดยใช้ปีกคู่หน้าถูกันจะทำให้เกิดเสียง ส่วนเพศเมียจะมีปีกคู่หน้าเรียบและมีอวัยวะวางไข่ยาวแหลมคล้ายเข็มที่ยื่นออกมาจากส่วนท้อง
การวางไข่ของตัวเมียจะใช้อวัยวะวางไข่ที่ยาวแหลมคล้ายเข็มแทงลงไปในดิน ลักษณะไข่ของจิ้งหรีดจะมีสีขาวเรียวยาวคล้ายเมล็ดข้าวสาร ใช้เวลาฟักตัวอยู่ใต้ดินนานประมาณ 10-14 วันจะออกเป็นตัวอ่อน ตลอดอายุของจิ้งหรีดตัวเมียสามารถวางไข่ได้เฉลี่ย 600-1,000 ฟอง จะวางไข่เป็นรุ่น ๆ ประมาณ 4 รุ่น
และในการวางไข่แต่ละรุ่นจะใช้เวลาห่างกันประมาณ 15 วัน เมื่อถึงระยะจิ้งหรีดจะวางไข่ ให้นำเอาถาดทรายใส่น้ำให้มีความชื้นพอเหมาะ มาวางให้จิ้งหรีดไข่ โดยใช้เวลาประมาณ 1 วัน ก็นำ เอาถาดทรายออกไปใส่ไว้ในกล่องเปล่าเพื่อรอการฟักตัวของไข่ เมื่อจิ้งหรีดฟักออกจากไข่ใหม่ ๆ ให้นำเอาผ้าชุบน้ำใส่ถาดมาวางไว้ให้จิ้งหรีดดูดกินและเอาถาดใส่หัวอาหารมาวางไว้ให้กิน
ครูณรงค์ยังได้อธิบายขั้นตอนในการเลี้ยงจิ้งหรีดเล็กในกล่องฟิวเจอร์บอร์ดแผ่นใหญ่ ซึ่ง จะง่ายต่อการดูแลโดยเฉพาะในเรื่องของการรักษาความสะอาดเพราะไม่มีดิน, ทรายและเศษหญ้าเหมือนที่เลี้ยงในท่อ จิ้งหรีดวัยอ่อนที่ฟักออกจากไข่ใหม่ ๆ นั้นจะมีลักษณะคล้ายมดและมีการเจริญเติบโตโดยการลอกคราบประมาณ 8 ครั้ง จึงจะเป็นตัวเต็มวัยอาหารที่ใช้เลี้ยงจิ้งหรีดเล็กนั้น จะใช้หัวอาหารไก่เนื้อระยะแรกเท่านั้น เมื่อถึงเวลาก่อนนำออกจำหน่าย 1-2 วันจะให้รำอ่อนมา กินแทน การให้น้ำและอาหารจะให้ตลอดเวลาหรือเห็นว่าใกล้จะหมดก็จัดการให้ใหม่ทันที จิ้งหรีดที่ออกจากไข่เลี้ยงไปจนตัวเต็มวัยจะใช้เวลาประมาณ 40-45 วัน
สรุปสภาพโรงเรือนที่จะใช้เลี้ยงเป็นอาชีพเสริม หลังคามุงด้วยสังกะสี ฟิวเจอร์บอร์ดแผ่นใหญ่ นำมาตัดด้านข้างทั้ง 2 ด้าน ยาวด้านละ 30 เซนติเมตร พับขึ้นทั้ง 2 ด้านให้เป็นกล่อง มีกระป๋องน้ำที่ใช้เลี้ยงไก่เล็ก, ถาดผลไม้พลาสติกใส่ทรายเพื่อให้จิ้งหรีดไข่และถาดใส่อาหาร.
ทวีศักดิ์ ชัยเรืองยศ