ผลการศึกษาชิ้นใหม่ชี้ว่า แมลงสาบตัวเมียสามารถผลิตลูกหลานได้จำนวนมาก โดยไม่ต้องพึ่งพาการผสมพันธุ์ร่วมกับตัวผู้เลย นักวิทยาศาสตร์จากมหาวิทยาลัยฮอกไกโดของญี่ปุ่น ศึกษาแมลงสาบตัวเมียที่ไม่เคยผสมพันธุ์มาก่อน ที่อาศัยอยู่ร่วมกันกลุ่มหนึ่งจำนวน 15 ตัว เป็นเวลากว่า 3 ปีตั้งแต่ธ.ค. 2556 พบว่า อาณาจักรของมันเติบโตอย่างรวดเร็วจนมีจำนวนราว 1,000 ตัว ทุกตัวล้วนเป็นตัวเมียทั้งหมด นายฮิโรชิ นิชิโนะ นักกีฏวิทยา จากมหาวิทยาลัยฮอกไกโดของญี่ปุ่น ระบุว่า การสืบพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศพบเห็นได้มากกว่าที่คาดไว้ โดยเฉพาะแมลงสาบอเมริกันสีน้ำตาลแดง Periplaneta americana ที่แพร่กระจายอยู่ทั่วโลก อีกทั้งตัวเมียจะดูวุ่นวายหากพวกมันอาศัยอยู่ด้วยกัน 3-5 ตัว บางทีพวกมันอาจสัมผัสได้ว่า ลูกหลานจะอยู่ได้อย่างปลอดภัยเมื่ออยู่กับแมลงสาบตัวอื่น หลังจากที่แมลงสาบตัวเมียออกไข่ครั้งแรกซึ่งมีอยู่ราว 16 ใบ มันจะใช้เวลา 18 วันในผลิตไข่ครั้งต่อไป เมื่อเทียบกับช่วงเวลาที่อยู่เพียงลำพังซึ่งใช้เวลา 27 วัน การสืบพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศเป็นวิธีหลักในแมลงสาบไม่กี่ชนิด โดยเฉพาะแมลงสาบทั่วไปอย่างสายพันธุ์อเมริกันและเยอรมัน นักวิทยาศาสตร์จึงมองว่าเป็นทางเลือกสุดท้าย หากตัวเมียไม่มีตัวผู้เหลืออยู่แล้ว อย่างไรก็ตาม อาณาจักรแมลงสาบยังเป็นภัยคุกคามต่อสาธารณสุขเนื่องจากมันมีบทบาทในการเป็นพาหะนำโรค นายนิชิโนะ ยังบอกว่า กลยุทธ์การป้องกันการแพร่กระจายบางวิธีต้องพึ่งพาการล่อแมลงสาบตัวผู้ไปยังที่ที่หนึ่ง โดยใช้ฮอร์โมนแมลงสาบตัวเมียที่สังเคราะห์ขึ้น เพื่อให้พวกมันตายทั้งคู่ ทว่าผลการวิจัยชี้ว่า วิธีนี้อาจใช้ไม่ได้ผลเพราะตัวเมียสืบพันธุ์ได้โดยไม่ต้องมีตัวผู้ ทีมงานจึงมุ่งไปยังเป้าหมายสุดท้ายคือ มองหาวิธีฆ่าแมลงสาบที่ง่ายกว่านี้ แมลงสาบมีชีวิตรอดมา 300 ล้านปีตั้งแต่ยุคไดโนเสาร์เป็นต้นมา โดยที่รูปร่างของมันแทบไม่เปลี่ยนเลย และผมต้องการจะเข้าใจให้ถ่องแท้กว่านี้ ว่าทำไมพวกมันมีทักษะในการปรับตัวเข้ากับสิ่งแวดล้อมที่เป็นเลิศได้ขนาดนี้” นายนิชิโนะ กล่าว คมชัดลึก ออนไลน์ 12 เม.ย.60