นักวิจัยจากปัตตานีเปลี่ยนน้ำเสียโรงงานอุตสาหกรรมที่ผ่านการบำบัดให้กลายเป็นอาหารสำหรับ “ไรแดง” และ “แพลงก์ตอน” ที่ใช้เลี้ยงสัตว์น้ำได้ ซึ่งนอกจากช่วยแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อมแล้ว ยังช่วยภาคกรรมเกษตรลดต้นทุนอาหารสัตว์ได้อีกทางด้วย มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานีร่วมกับสำนักทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม จังหวัดปัตตานี มีแนวคิดการใช้ประโยชน์จากน้ำทิ้งโรงงานอุตสาหกรรมการเกษตรและการประมงในการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ เพื่อเพิ่มมูลค่าและลดปัญหาการปล่อยของเสียสู่สิ่งแวดล้อมการนำน้ำเสียจากอุตสาหกรรมการเกษตรเนื่องจากอุตสาหกรรมหลักของพื้นที่ภาคใต้ ในกระบวนการผลิตนั้นนอกจากจะได้ผลิตภัณฑ์ที่ต้องการแล้ว ยังมีเศษวัสดุอินทรีย์เหลือใช้ที่เกิดจากการผลิตปะปนออกมาจากน้ำเสียอีกด้วย ผศ.ดร.วิไลรัตน์ ชีวะเศรษฐธรรม อาจารย์ภาควิชาวิทยาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี กล่าวว่าน้ำเสียที่ออกมาจากโรงงานนั้นจะมีค่า COD (Chemical Oxygen Demand) สูง ซึ่งเมื่อนำไปบำบัดแล้วก็จะปล่อยออกสู่สิ่งแวดล้อม หรือบางโรงงานอาจจะนำน้ำเสียที่ผ่านการบำบัดแล้วนั้นมาหมุนเวียนใช้ในโรงงานอีกครั้ง แต่ไม่มีการนำน้ำทิ้งจากกระบวนการดังกล่าวไปใช้ให้เกิดประโยชน์หรือเพิ่มมูลค่าแต่อย่างใด ในขณะเดียวกันทางด้านการเพาะเลี้ยงก็ประสบปัญหาเรื่องอาหารสำหรับเพาะเลี้ยงไรแดงและพวกแพลงตอนสัตว์เพื่อเป็นอาหารสัตว์น้ำ ซึ่งตัวไรแดงและแพลงตอนสัตว์นั้นมีอัตราการรอดต่ำมาก เนื่องจากต้องกินอาหารสดซึ่งมีราคาค่อนข้างสูง โดยทางอุตสาหกรรมการเพาะเลี้ยงนั้นต้องไปซื้อปุ๋ยเคมีมาละลายน้ำ เพื่อให้ได้น้ำที่มีค่า COD สูง ซึ่งไปตรงกับลักษณะทางเคมีของน้ำเสียที่ปล่อยออกมาจากโรงงานอุตสาหกรรมทางการเกษตร โดยกระบวนการนำไปใช้ให้เกิดมูลค่ามีดังนี้ เมื่อน้ำเสียจากโรงงานเข้าสู่ระบบบำบัดแบบชีวภาพ โดยผ่านกระบวนการของจุลินทรีย์ สาหร่ายเซลล์เดียว และแพลงก์ตอนตามลำดับแล้ว จุลินทรีย์จะทำหน้าที่ย่อยสลายสารอินทรีย์ที่มีโมเลกุลขนาดใหญ่ให้มีขนาดเล็กลง หลังจากนั้นสาหร่ายเซลล์เดียวจะนำของเสียที่ผ่านการย่อยสลายแล้วไปใช้เป็นปุ๋ยเพื่อการเติบโต ในขั้นตอนนี้ของเสียที่อยู่ในรูปอินทรีย์ที่อยู่ในน้ำเสียจะถูกบำบัดไปจนเกือบหมดด้วยสาหร่ายเซลล์เดียว หลังจากนั้นสาหร่ายเซลล์เดียวจะถูกกำจัดออกจากน้ำด้วยไรแดง ผลผลิตสุดท้ายจะได้น้ำที่คุณภาพดีขึ้นและได้ไรแดงไปใช้ประโยชน์เพื่อเป็นอาหารสัตว์น้ำต่อไป” ผศ.ดร.วิไลรัตน์อธิบายแก่ทีมข่าวผู้จัดการวิทยาศาสตร์ สำหรับผลงานเปลี่ยนน้ำเสียเป็นอาหารไรแดงและแพลงก์ตอนนี้ ยังได้ร่วมจัดแสดงภายในงาน “ตลาดนัดเปิดโลกผลงานวิจัยและนวัตกรรม มหาวิทยาลัยพบผู้ใช้” ที่จัดขึ้นโดยสำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช.) เมื่อวันที่ 20 ก.ค.60 ณ ห้องบางกอกบอลรูม โรงแรมเซ็นทาราแกรนด์และบางกอกคอนเนชันเซ็นเตอร์ เซ็นทรัลเวิลด์ manageronline 24.07.17