วอชิงตันโพสต์รายงานว่าทีมงานวิจัยอิสระ สร้างกลุ่มมดกลายพันธุ์ชุดแรกในโลก ด้วยการใช้เทคโนโลยีตัดแต่งยีนในโครโมโซม หรือ CRISPR ผลงานดังกล่าวนี้ นายโคล้ด เดสแพลน นักชีววิทยาจาก มหาวิทยาลัยนิวยอร์ก เล่าว่างานวิจัยของทีมตนได้สร้างมดกลายพันธุ์ขึ้นครั้งแรกในสังคมแมลง โดยมดที่เลือกมาศึกษาเป็นมดพันธุ์กระโดดจากอินเดีย ที่มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Harpegnathos saltator (ฮาร์เปฟนาโธส ซาลตาเตอร์) โดยปกติแล้วมดมีความแตกต่างและซับซ้อนในบทบาทและหน้าที่ของมัน แม้ว่ามดทุกตัวจะมีความเกี่ยวดองกันเป็นญาติและทำอะไรคล้ายๆ กัน มดเพศเมียอาจจะทำหน้าที่เป็นราชินีวางไข่หรือเป็นมดงาน มดทำความสะอาดรัง หรือมดที่ทำหน้าที่ป้องกันรังก็ได้ ส่วนมดเพศผู้ที่มีความแตกต่างนิดหน่อยตรงที่มีระบบส่งถ่ายสเปิร์มด้วยปีกที่จะงอกขึ้นมาเป็นครั้งคราวตามฤดูกาล เพื่อให้แน่ใจว่ายีนส์กลายพันธุ์จะเกิดขึ้น นายเดสแพลนระบุว่าต้องทำผ่านราชินีมด ซึ่งไม่ง่ายนักที่สร้างราชินีมดขึ้นมาการศึกษาชิ้นนี้ที่เลือกมดสายพันธุ์กระโดดเนื่องจากทุกตัวแพร่พันธุ์ได้ ซึ่งก่อนวางไข่ มดงานหลายตัวต้องทำหน้าที่ราชินีมดจำแลง และหากรังมดขาดราชินีตัวจริง บรรดามดงานก็จะดวลกันตัวต่อตัวโดยใช้หนวดที่ติดอยู่บนหัวสู้กัน ซึ่งใครชนะจะได้เป็นราชินีจำแลงการศึกษาครั้งนี้ทีมงานได้ใช้เทคนิคซีอาร์ไอเอสพีอาร์-ซีเอเอส 9 (CRISPR-Cas9) ใส่โมเลกุลแบคทีเรียเข้าไปทำหน้าที่ตัดยีนในโครโซมตัวรับฟีโรโมนส์ออก มดมักจะใช้ฟีโรโมนส์ในการสื่อสารระหว่างกัน รวมไปถึงใช้เป็นเส้นทางสำหรับให้ตัวอื่นเดินตามตัวรับฟิโรโมนส์ที่ตัดออกไปเรียกออร์โก (Orco) ทำให้มดที่ถูกแปลงยีนขาดการรับรู้กลิ่นไปถึงร้อยละ 90จากนั้นทดสอบกับมดจู่โจม (Raider ant) โดยใส่ทั้งมดที่ไม่กลายพันธุ์และกลายพันธุ์ลงไปในกล่องที่มีการตีเส้นเป็นตารางด้วยปากกาไวต์บอร์ด ปรากฎว่ามดตัวที่มียีนส์กลายพันธุ์จงใจเดินข้ามรอยปากกา ส่วนตัวที่ไม่กลายพันธุ์กลับเดินวนเวียนไม่กล้าข้ามเส้นเนื่องจากปากกามีกลิ่นรุนแรงนายเดเนียล โครเนาเออร์ นักชีววิทยาในทีมเดียวกันนี้จากมหาวิทยาลัยร็อกกี้ เฟลเลอร์ ระบุว่ามดที่กลายพันธุ์กลายเป็นมดที่ไม่สนสังคม พวกมันแค่เดินไปเดินมาไม่ทำตามหน้าที่อีกต่อไป และเมื่อเกิดเหตุการณ์ที่มดต้องต่อสู้กันเพื่อเป็นนางพญามดจำแลง มดที่กลายพันธุ์ก็ไม่ยุ่งกับมดตัวอื่น ทำเพียงขยับหนวดไปมานายโครเนาเออร์เปิดเผยอีกว่า สิ่งที่น่าสนใจมากคือนักวิจัยสามารถศึกษากับมดได้ แต่ไม่สามารถศึกษาเรื่องราวลักษณะเช่นนี้กับแมลงวันหรือหนูได้ เพราะมดมีระบบการทำงานที่แบ่งหน้าที่กันมากกว่าการร่วมมือกันของสัตว์ชนิดอื่นๆส่วนนายเดสแพลนระบุว่าหากต้องการศึกษาสังคมของสัตว์ให้ดูที่มด แม้แต่หนูก็ไม่มีพฤติกรรมทางเท่ากับมด
หนังสือพิมพ์ข่าวสด 17.08.17
อ่านเนื้อหาฉบับเต็ม
This site is copyright @ 2005 สำนักหอสมุดและศูนย์สารสนเทศวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 75/7 ถ.พระรามหก แขวงทุ่งพญาไท เขตราชเทวี กรุงเทพ 10400 โทรศัพท์ : 0 2201 7252-6 โทรสาร : 0 2201 7251,65 e-mail : info@dss.go.th
Wednesday March 18, 2020 7:31 PM 8:49 PM หน่วยงานนี้ทำข้อมูลโดยมีวัตถุประสงค์หลักเพื่อการศึกษาค้นคว้าเท่านั้น มิใช่เพื่อการแสวงหาผลกำไร