ทีมนักวิจัยศิริราชฯ ประสบความสำเร็จ 2 โครงการวิจัยด้านเกล็ดเลือด “กระตุ้นเพิ่มอัตราการผลิต 30%” และ “เปลี่ยนเซลล์ผิวหนังให้เป็นเกล็ดเลือด” รับทุนวิจัยลอรีอัลสตรีนักวิทย์ 250,000 บาท แพทย์ศิริราชประสบความสำเร็จ 2 โครงการวิจัยด้านเกล็ดเลือด “กระตุ้นเพิ่มอัตราการผลิต 30% จากเซลล์ต้นกำเนิด” และ “เปลี่ยนเซลล์ผิวหนังให้เป็นเกล็ดเลือด” ได้รับทุนวิจัยลอรีอัล ประเทศไทย “เพื่อสตรีในงานวิทยาศาสตร์” (For Women in Science) ประจำปี 2561 สาขาวิทยาศาสตร์ชีวภาพ จำนวน 2.50 แสนบาท องค์ความรู้จากงานวิจัยนี้จะเป็นประโยชน์สำหรับการรักษาผู้ป่วยเกล็ดเลือดพร่องเนื่องจากไขกระดูกสร้างได้น้อย เช่น ผู้ที่อยู่ระหว่างการปลูกถ่ายไขกระดูก ซึ่งต้องใช้ระยะเวลาในการสร้างเม็ดเลือดชนิดต่างๆ ส่วนเกล็ดเลือดจะเป็นส่วนที่สร้างได้ช้า ฉะนั้น ระหว่างรอร่างกายสร้างเกล็ดเลือดได้เองก็ต้องรับเกล็ดเลือดบริจาคทดแทนไปก่อน นอกจากนี้ยังมีผู้ที่สูญเสียเกล็ดเลือดจำนวนมากจากการเสียเลือดจากการผ่าตัดและอุบัติเหตุ ผู้ป่วยไข้เลือดออก เกล็ดเลือดคือส่วนประกอบสำคัญที่ช่วยทำให้เลือดแข็งตัวเมื่อมีบาดแผล ช่วยอุดรอยฉีกขาดของเส้นเลือด ในปัจจุบันเกล็ดเลือดเพื่อการรักษามาจากการบริจาค ซึ่งมีขั้นตอนและใช้เวลานานกว่าการบริจาคเลือดทั่วไปประมาณ 2 ชั่วโมง ส่งผลให้มีผู้บริจาคน้อยและเสี่ยงขาดแคลนในช่วงที่มีการระบาดของไข้เลือดออกหรือช่วงเทศกาลที่มีการเดินทางที่เสี่ยงต่ออุบัติเหตุ จากสภาพปัญหาข้างต้นจึงเป็นโจทย์ให้คิดหาวิธีเพิ่มอัตราการผลิตเกล็ดเลือดจากเซลล์ต้นกำเนิด ดร.จันทร์เจ้า ล้อทองพานิชย์ อาจารย์ประจำศูนย์ความเป็นเลิศทางงานวิจัยสเต็มเซลล์ของศิริราช คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวว่า ทีมงานใช้เวลาศึกษา 3 ปีกระทั่งพบ “กลไกการสื่อสารระหว่างเซลล์” แล้วนำมาประยุกต์ใช้ในการผลิตเกล็ดเลือด แม้จะสามารถผลิตเกล็ดเลือดได้สำเร็จแต่ปริมาณยังน้อยเกินกว่าที่จะนำไปใช้กับผู้ป่วย เนื่องจากได้รับตัวอย่างสเต็มเซลล์เพื่อการวิจัยในปริมาณน้อย และยิ่งนำมาผลิตเป็นเกล็ดเลือดในแล็บยิ่งได้ปริมาณน้อยลงไปอีก ทีมวิจัยจึงพยายามคิดหาวิธีกระตุ้นให้เซลล์เลือดผลิตเกล็ดเลือดให้ได้มากขึ้น จากการทำวิจัย 3 ปีจึงพบว่ามีสารตัวหนึ่งทำหน้าที่ควบคุมการสื่อสารระหว่างเซลล์ เมื่อเติมสารนี้ในเซลล์เลือดจะช่วยกระตุ้นให้ปริมาณเกล็ดเลือดเพิ่มขึ้น 30% นอกจากการวิจัยเพิ่มปริมาณเกล็ดเลือดแล้ว ทีมวิจัยยังศึกษาวิธีเปลี่ยนสเต็มเซลล์ผิวหนังให้เป็นเซลล์เลือดเพื่อนำไปผลิตเกล็ดเลือด โดยนำเซลล์ต้นกำเนิดหรือสเต็มเซลล์จากผิวหนังมาเลี้ยงแล้วบังคับด้วยน้ำยาเคมีหลายตัวให้เปลี่ยนเป็นเซลล์เลือด จะแก้ปัญหาการขาดแคลนผู้บริจาคได้เนื่องจากเซลล์จากผิวหนังมีอยู่มาก เพียงแต่ขั้นตอนการทำเซลล์ผิวหนังให้เป็นเซลล์เลือดจะมีความซับซ้อน จึงเป็นโจทย์ให้ทีมวิจัยขบคิดเพื่อพัฒนาวิธีการให้ง่าย Bangkokbiznews 10.10.18
อ่านเนื้อหาฉบับเต็ม
This site is copyright @ 2005 สำนักหอสมุดและศูนย์สารสนเทศวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 75/7 ถ.พระรามหก แขวงทุ่งพญาไท เขตราชเทวี กรุงเทพ 10400 โทรศัพท์ : 0 2201 7252-6 โทรสาร : 0 2201 7251,65 e-mail : info@dss.go.th
Wednesday March 18, 2020 7:31 PM 8:49 PM หน่วยงานนี้ทำข้อมูลโดยมีวัตถุประสงค์หลักเพื่อการศึกษาค้นคว้าเท่านั้น มิใช่เพื่อการแสวงหาผลกำไร